Co jedzą gołębie: dzikie, małe, hodowlane, pocztowe i miejskie

Najczęściej przeklinamy je pod nosem, kiedy widzimy niespodziankę, którą zostawiły dla nas na szybie samochodu lub balkonie. Gołębie nie wydają się zbyt przyjazne, jednak dla wielu stanowią całe życie. Wtedy warto zadbać o ich dietę, która jest kluczowa dla tych stworzeń. Co jedzą gołębie?

Z tego artykułu dowiesz się:

Co jedzą gołębie dzikie, małe i inne.
Czy można dokarmiać gołębie.
Czego nie powinno się podawać gołębiom.

Zobacz też:

Co jedzą gołębie?

Gołębie to wszystkożerne ptaki preferujące ziarniste pokarmy. Ich dieta składa się głównie z ziaren i nasion, takich jak proso, sorgo, jęczmień, ryż, ziarna słonecznika, owies czy kukurydza. Mimo tego gołębie mogą owoce, warzywa, owady, małe bezkręgowce i pozostałości ludzkiego jedzenia.

Co jedzą gołębie?

Proso,
sorgo,
jęczmień,
ryż,
ziarna słonecznika,
owies,
kukurydza,
owoce,
warzywa,
małe bezkręgowce.

Gołębie dzikie, hodowlane, pocztowe i miejskie – co jedzą?

Dieta gołębi różni się w zależności od gatunki: dzikie, hodowlane, pocztowe i miejskie ptaki mają różne preferencje pokarmowe i dostęp do odmiennych rodzajów jedzenia. Co spożywają poszczególne typy gołębi?

Gołębie dzikie. Ich dieta składa się głównie z nasion, ziaren, owoców i owadów. Z racji naturalnych warunków, ptaki te zdobywają pokarm samodzielnie i wyróżniają się zróżnicowaną dietą.
Gołębie hodowlane. Ich żywienie jest ścisłe i zróżnicowane. Dieta obejmuje ziarno, nasiona roślin strączkowych, warzywa i owady. Różnorodność pozwala na zapewnienie im niezbędnych składników odżywczych.
Gołębie pocztowe. Jadłospis tych zwierząt jest wysoce kontrolowany, z dużym naciskiem na wartościowe ziarna, szczególnie przed i po locie. Odpowiednia dieta jest kluczowa dla presji wydolnościowej.
Gołębie miejskie. Żywią się resztkami pokarmu pozostawionym przez ludzi. Znajdują rozmaite jedzenie, ale ziarna i nasiona są przez nich szczególnie lubiane.

Czym żywią się małe gołębie?

W pierwszych dniach życia, pokarm dla małych gołębi produkowany jest przez dorosłe ptaki w specjalnej gruczołowatej wyściółce. Karmienie polega na bezpośrednim przenoszeniu pokarmu z wola rodziców do dzioba piskląt.

„Gołębie mleko” jest bogate w tłuszcze i białka, a także zawiera przeciwciała, które przyczyniają się do ochrony młodych ptaków przed infekcjami.

Po około tygodniu od narodzin, stopniowo wprowadza się stały pokarm, który jest jednak nadal mieszany z „gołębim mlekiem”. Dorosłe gołębie zaczynają karmić swoje pisklęta nasionami i drobnymi ziarnami, umożliwiając powolne przejście na stały pokarm. Po upływie 2-3 tygodni od narodzin pisklęta są już gotowe na samodzielne przyjmowanie stałego pokarmu.

Co piją gołębie?

Podstawowym płynem, którym gołębie zaspokajają swoje pragnienie, jest woda. Konkretne zapotrzebowanie na płyny różni się jednak w zależności od sytuacji, np. warunków klimatycznych, diety czy stanu zdrowia ptaka.

Gołębie mogą dostosować swoją aktywność do dostępności wody, co jest szczególnie ważne dla zwierząt żyjących w gorących i suchych klimatach. W jaki sposób ptaki te pozyskują płyny?

Źródło płynów	Czym się charakteryzuje?
Woda pitna	To podstawowy płyn, który zaspokaja pragnienie gołębi. Ptaki te mogą pić wodę ze źródeł naturalnych, jak stawy czy strumienie, a gołębie miejskie często pozyskują ją z kałuż czy fontann publicznych.
Deszczówka	Naturalne źródło wody dla dzikich gołębi. Co więcej, gołębie miejskie też z niej korzystają pijąc deszczówkę gromadzącą się na budynkach i innych powierzchniach.
Woda z pokarmu	Gołębie mogą pozyskiwać wodę także z pokarmu, zwłaszcza owoców i warzyw. Jest to szczególnie ważne, gdy w otoczeniu jest mało dostępnych źródeł wody.

Czy można hodować gołębie?

Tak, możesz hodować gołębie. Hodowla gołębi to popularne hobby na całym świecie. Każdy ptak wymaga jednak odpowiedniej opieki, żywności i miejsca na gniazdo.

Hodowla gołębi pocztowych lub specjalnych ras, takich jak gołębie wystawowe, jest szczególnie popularna. Hodowcy tych ptaków często tworzą społeczności celem wymieniania rad oraz organizacji wydarzeń, takich jak wystawy czy wyścigi.

Ważne jest jednak, aby pamiętać, że hodowla gołębi wymaga odpowiedzialności. Przede wszystkim chodzi o zapewnienie ptakom odpowiednich warunków, jak dostateczna przestrzeń, odpowiedni pokarm, dostęp do wody oraz higiena. Należy również monitorować zdrowie ptaków oraz regularnie konsultować się z weterynarzem.

Jak karmić gołębie?

Karmienie gołębi powinno opierać się na poszanowaniu ich naturalnych nawyków i potrzeb zdrowotnych. Istnieje kilka kluczowych aspektów karmienia tych ptaków, które są kluczowe do utrzymania ich dobrego zdrowia i kondycji. Na co warto zwrócić uwagę?

Regularność karmienia

Gołębie powinny być karmione regularnie, co najmniej raz każdego dnia, ale idealnie byłoby robić to dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Działanie to jest zgodne z ich naturalnymi rytmami żerowania. Podawanie stałych dawek pokarmu pomaga utrzymać naturalne cykle żerowania i wspiera regulację wagi.

Czyste naczynia

Naczynia na pokarm i wodę dla ptaków muszą być zawsze czyste. Gołębie mogą łatwo zachorować na różne choroby, a brudne naczynia są idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii. Dlatego naczynia należy myć codziennie i unikać pozostawiania jedzenia, które mogłoby się zepsuć.

Bezpieczne miejsce

Podając jedzenie, upewnij się, że jest ono umieszczone w bezpiecznym miejscu, które jest łatwo dostępne dla ptaków. Co więcej, powinno być też chronione przed potencjalnymi drapieżnikami. Pamiętaj, że gołębie zazwyczaj preferują żerować na otwartej przestrzeni, z dobrym widokiem na otoczenie, które pozwala im zauważyć nadchodzące niebezpieczeństwo.

Zasady dokarmiania

Kiedy gołębie świeżo konsumują pokarm, nie powinno się podawać im więcej jedzenia. Zasypywanie pokarmu może prowadzić do zmarnowania poprzedniego, a także braku czystości w miejscu karmienia. Ponadto zawsze należy oczyszczać miejsce karmienia z resztek pokarmu.

Zobacz też:

Czego nie jedzą gołębie?

Gołębie są wszechstronnymi konsumentami, ale są pewne produkty, których powinny unikać. Wybrane jedzenie będzie dla nich trudne do strawienia, a inne mogą być toksyczne lub szkodliwe. Czego nie jedzą gołębie?

Chleb. Mimo że gołębie są często widziane jedząc chleb, nie jest to najlepszy wybór dla ich diety. Chleb, szczególnie biały, nie dostarcza wielu wartości odżywczych i może prowadzić do problemów z wagą.
Pokarmy o wysokiej zawartości soli. Sól jest szkodliwa dla gołębi i może powodować odwodnienie oraz poważne problemy zdrowotne. Dlatego należy unikać karmienia tych ptaków żywnością o wysokiej zawartości soli, taką jak chipsy czy inne przekąski.
Czekolada i kawa. Są toksyczne dla wielu gatunków ptaków, w tym gołębi. Mogą prowadzić do nadmiernego pobudzenia, problemów z sercem a w skrajnych przypadkach nawet śmierci.
Awokado. Ze względu na swoją toksyczną substancję awokado jest bardzo niebezpieczne dla gołębi. Konsumpcja tego owocu może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych oraz śmierci.
Pokarmy pleśniowe. Pleśń zawiera toksyny, które mogą negatywnie wpływać na układ oddechowy gołębi. Zaatakowane pleśnią owoce, warzywa czy chleb powinny być natychmiast usunięte z miejsca karmienia.

Jak gołębie zdobywają jedzenie w naturalnym środowisku?

Gołębie mają różne strategie zdobywania jedzenia, zależne od gatunku i środowiska, w którym żyją. Ptaki te są zwykle wszystkożerne, dlatego potrafią dostosować się do wielu różnych pokarmów oraz sposobów ich zdobywania.

Żerowanie na ziemi

Większość gatunków gołębi preferuje żerować na ziemi. Szukają nasion, ziaren, bezkręgowców lub innych małych pokarmów na otwartych przestrzeniach, takich jak pola, łąki czy trawniki. Ptaki te zdobywają jedzenie dzięki swoim silnym i ostro zakończonym dziobom, które są przystosowane do spożywania pokarmu na powierzchni ziemi.

Łapanie owadów

Niektóre gatunki gołębi, takie jak gołębie leśne, są częściowo owadożerne i aktywnie polują na owady. Niekiedy obejmuje to szukanie pokarmu w jedzeniu i na roślinach, albo nawet chwytanie owadów w powietrzu. Polowanie na owady jest też często obserwowane u młodych gołębi, które mają większe zapotrzebowanie na białko.

Wykorzystywanie resztek jedzenia

Miejskie gołębie znane są z wykorzystywania ludzkich odpadów jako źródła pokarmu. Potrafią one szybko znaleźć i zjeść resztki jedzenia, takie jak chleb, ryż czy owoce, pozostawione przez ludzi.

W przypadku gołębi miejskich, ich umiejętność do szybkiego reagowania na dostępny pokarm jest kluczowa dla przetrwania w środowiskach, gdzie konkurencja o jedzenie jest intensywna.

Dlaczego dieta gołębi jest ważna?

Dieta gołębi jest ważna dla ich zdrowia, długowieczności i ogólnej kondycji. Odpowiedni jadłospis dostarcza niezbędnych składników odżywczych, wspomaga trawienie, utrzymanie zdrowego pióropusza, a także wpływa na ogólną energię i zachowanie ptaka.

Aspekt	Czym się charakteryzuje?
Zdrowie ogólne	Właściwa dieta dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych, które gołębie potrzebują do pozostania w pełni zdrowia. Obejmuje to m.in. białka, tłuszcze, witaminy, minerały i węglowodany. Brak jakiegokolwiek składnika może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak kruszyna, niedowaga, utrata piór czy ogólne osłabienie.
Energia i aktywność	Gołębie, podobnie jak inne ptaki, potrzebują sporo energii na swoje codzienne aktywności, takie jak latanie, gniazdowanie czy szukanie jedzenia. Właściwa dieta zapewnia im niezbędne siły i pomaga utrzymać aktywność na optymalnym poziomie.
Wydolność rozrodcza	Dieta ma też kluczowe znaczenie dla zdrowia rozrodczego gołębi. Niedobory pokarmowe mogą prowadzić do niemożności składania jaj, problemów z inkubacją czy karmieniem piskląt. Dobrze zbilansowane żywienie wpływa pozytywnie na wydolność rozrodczą gołębi.
Długowieczność	Jadłospis oddziałuje na ogólną długowieczność gołębi. Zbilansowane odżywianie sprzyja długiemu, zdrowemu życiu, podczas gdy niewłaściwe żywienie może skrócić oczekiwaną długość życia ptaka, często przez problemy zdrowotne związane z niewłaściwym odżywianiem.

Kiedy jedzą gołębie?

Gołębie, jak większość dzikich ptaków, są aktywne w ciągu dnia, co wiąże się z ich naturalnym cyklem żerowania. Zazwyczaj jedzą rano, kiedy wychodzą na poszukiwanie jedzenia, oraz wieczorem, przed powrotem do swojego gniazda na noc.

Niektóre miejskie gołębie mogą jednak dostosować swoje nawyki żywieniowe do ludzkich wzorców i dostępności pokarmu, co oznacza, że mogą żerować przez cały dzień, jeśli jedzenie tylko jest dostępne. Warto zaznaczyć, że dorosłe gołębie są w stanie przetrwać bez jedzenia do 48 godzin, ale dla optymalnego zdrowia i energii powinny jeść przynajmniej raz dziennie.

Z kolei pisklęta gołębi są karmione przez swoich rodziców „gołębim mlekiem”, które jest produkowane w wolu rodziców. Karmienie piskląt odbywa się kilka razy dziennie i trwa aż do momentu, kiedy młode ptaki są gotowe do samodzielnego przyjmowania stałego pokarmu.

Jak pora roku wpływa na dietę gołębi?

Pora roku ma istotny wpływ na dietę gołębi. Zmiany sezonu oddziałują na dostępność różnych źródeł pokarmu, a także zmieniają zapotrzebowanie energetyczne gołębi. Jak to wygląda w poszczególnych momentach roku?

Wiosna. To okres gniazdowania, kiedy gołębie potrzebują dodatkowych składników odżywczych, zwłaszcza białka, które wspierają produkcję jaj i zdrowy rozwój piskląt. Ku uciesze tych ptaków zrost temperatury i długie dni prowadzą do zwiększenia dostępności potrzebnego pokarmu.
Lato. Lato to czas obfitości dla gołębi. Ogromna różnorodność nasion, owadów i owoców sprawia, że ptaki te mają dostęp do bogatej diety. Potrzebują też więcej wody, aby przetrwać w wyższych temperaturach.
Jesień. To pora roku, gdy gołębie zbierają zapasy na nadchodzącą zimę. Mogą też wtedy zacząć konsumować większe ilości pokarmów oraz owoców i nasion.
Zima. W okresie zimowym dostęp do pokarmu jest znacznie ograniczony, a gołębie często są zależne od nasion i ziaren, które zebrały w jesieni. W czasie zimnych miesięcy ptaki te mogą też zwiększyć spożycie tłuszczów, aby utrzymać energię i ciepło.

Zobacz też:

Podsumowanie

Gołębie są wszystkożerne, ale preferują jednak pokarmy ziarniste takie jak proso, sorgo, jęczmień, ryż, ziarna słonecznika, owies i kukurydzę.
Dieta gołębia zależy od konkretnego rodzaju ptaka – dzikie, hodowlane, pocztowe i miejskie ptaki mają różne preferencje pokarmowe.
Gołębie zaspokajają pragnienie głównie wodą.
Gołębie mogą być hodowane, ale wymaga to odpowiedniej opieki, żywienia i zapewnienia im miejsca na gniazdo.
Pokarmy, których gołębie powinny unikać to m.in. chleb, jedzenie o wysokiej zawartości soli, czekolada, kawa, awokado i pokarmy pleśniowe.
Gołębie mają różne strategie zdobywania jedzenia, w zależności od ich gatunku i środowiska życia.
Dieta gołębi jest ważna dla ich zdrowia, długowieczności i kondycji.
Gołębie zazwyczaj jedzą rano i wieczorem.
Pora roku wpływa na dietę gołębi, oddziałując na dostępność różnych pokarmów i zapotrzebowanie energetyczne ptaka.

FAQ

Czy gołębie mogą jeść jedzenie dla ludzi?

Mimo tego, że gołębie są zdolne do spożywania różnorodnego spektrum pokarmów, włączając w to niektóre produkty spożywcze przeznaczone dla ludzi, ważne jest, aby zawsze pamiętać o ich specyficznych wymaganiach żywieniowych.

Na przykład ryż i makaron mogą być okazjonalnie podawane gołębiom, jednak powinny być przygotowywane bez użycia soli czy innych dodatków. Ważne jest też, aby podawać je w małych ilościach oraz uzupełniać dietę o bogate w białko nasiona i ziarna.

Czy gołębie spotykane w mieście są w dobrej kondycji?

Stan zdrowia gołębia miejskiego zależy od wielu czynników, takich jak dostępność pokarmu, czystość środowiska i ewentualna obecność chorób. Gołębie miejskie mają dostęp do różnorodnego jedzenia, ale często jest ono niskiej jakości.

Ponadto twarde miejskie warunki życia mogą predysponować je do różnych problemów zdrowotnych. Z tego powodu gołębie miejskie mogą być narażone na choroby, które nie zawsze są widoczne gołym okiem.

Czy powinienem karmić dzikie gołębie w parku?

Choć karmienie gołębi jest popularnym sposobem na interakcje z tymi ptakami, nie zawsze jest to dla nich korzystne. Chleb, który często jest podawany gołębiom, nie dostarcza im potrzebnych składników odżywczych.

Zamiast tego, jeśli chcesz dokarmiać gołębie, zastosuj specjalistyczne karmy dla ptaków lub ziarna. Pamiętaj też, że nadmierne karmienie gołębi może prowadzić do zwiększenia populacji i problemów ze zdrowiem tych ptaków.

W jaki sposób gołębie się ze sobą komunikują?

Komunikacja między gołębiami odbywa się na kilka sposobów. Głównym środkiem wyrazu są dźwięki wydawane przez te ptaki. W zależności od sytuacji, gołębie wydają różne odgłosy, które służą przekazywaniu informacji o stanie emocjonalnym, zdrowiu, zagrożeniu czy gotowości do kopulacji.

Ponadto gołębie używają gestów ciała i wyrazów twarzy do prezentowania swojego stanu emocjonalnego i intencji.

Czy gołębie to ptaki migrujące?

Większość gatunków gołębi nie migruje, choć istnieją wyjątki. Ptaki te są zdolne do długodystansowych lotów, a szczególnie gołębie pocztowe, które są trenowane do pokonywania ogromnych dystansów.

Niemniej jednak większość gołębi pozostaje w jednym miejscu przez cały rok, dostosowując swoje nawyki żywieniowe i zachowania do zmieniających się warunków sezonowych.

Czy gołębie są inteligentne?

Gołębie uznawane są za jedne z najbardziej inteligentnych gatunków ptaków. Wykazują zdolności do uczenia się i zapamiętywania trudnych zadań, rozwiązywania problemów i skomplikowanych zagadek nawigacyjnych.

Co ciekawe, gołębie potrafią również rozpoznawać siebie w lustrze, co jest wyznacznikiem samoświadomości, rzadko spotykanej w świecie zwierząt.

Bibliografia

Clarkson, T. B., Prichard, R. W., Lofland, H. B., & Goodman, H. O. (1963). THE PIGEON AS A LABORATORY ANIMAL. Laboratory Animal Care, 13, 767–780.

Glünder, G. (1989). [Infections of pigeons as a risk to the health of humans and animals]. DTW. Deutsche tierarztliche Wochenschrift, 96(3), 112–114, 116.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14134132/

Mia, M. M., Hasan, M., & Hasnath, M. R. (2022). Global prevalence of zoonotic pathogens from pigeon birds: A systematic review and meta-analysis. Heliyon, 8(6), e09732. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2022.e09732

Warzecha, M. (2007). [Pigeon sport and animal rights]. DTW. Deutsche tierarztliche Wochenschrift, 114(3), 108–113.