Co jedzą pająki: domowe (w domu), małe, zimą, krzyżaki, kątniki

Około 5% populacji świata panicznie boi się pająków. Mimo tego zaledwie 100 gatunków z 38 000 rodzajów tych zwierząt jest groźne dla ludzi. Jak zatem widzisz, ludzie raczej nie królują w diecie pająków.

Zwierzęta te żywią się zupełnie czymś innym. Dlatego dzisiaj odpowiem na pytanie co jedzą pająki i jak poprawnie je karmić.

Z tego artykułu dowiesz się:

Co jedzą i piją pająki.
Jak karmić te zwierzęta.
W jaki sposób naturalnie zdobywają pokarm.

Zobacz też:

Co jedzą pająki?

Pająki jedzą głównie owady (ponad 90% diety), takie jak mrówki, komary, ćmy, motyle, świerszcze, koniki polne, muchy lub pszczoły. Niektóre gatunki żywią się też małymi zwierzętami – np. ptakami, żabami, stonogami, jaszczurkami. Pająki jedzą także inne pająki, rośliny, ryby, nietoperze lub ślimaki.

Co je pająk?

Mrówki.
Komary.
Ćmy.
Motyle.
Świerszcze.
Koniki polne.
Muchy.
Pszczoły.
Ptaki.
Żaby.
Stonogi.
Jaszczurki.

Czy małe pająki domowe jedzą to samo, co inne?

Tak, małe pająki domowe mają dietę podobną do innych pająków. Często jedzą owady takie jak muchy, komary czy ćmy, które mogą łatwo do domu. Mogą też żywić się innymi małymi stawonogami. Co ciekawe, pająki domowe są zwykle pomocne w kontroli populacji różnych szkodników domowych.

Jak różni się dieta różnych gatunków pająków?

Dieta pająków różni się w zależności od gatunku, co wynika z różnic w adaptacjach, środowiskach życia i preferencjach żywieniowych. Zwierzęta te mają różne techniki polowania i odmienne metody zdobywania pożywienia.

Krzyżak. Krzyżak, powszechnie spotykany w Polsce, żywi się głównie owadami latającymi, takimi jak muchy czy komary. W tym celu buduje sieci w nadziei na złapanie niczego nieświadomej ofiary.
Ptasznik. Ptaszniki to gatunek o dużej wielkości, który zamiast budować sieci, aktywnie poluje. Ich dieta jest zróżnicowana i obejmuje owady, małe gryzonie, ptaki, a nawet nieduże węże.
Pająk domowy (kątnik). Najczęściej pająki domowe żywią się owadami, które dostępne są w domu, jak muchy czy ćmy.
Czarna wdowa. Pająk ten słynie ze swoich toksycznych ukąszeń. Standardowo, jej dieta składa się z różnych owadów, szczególnie much i koników polnych. Co więcej, niektóre – szczególnie te o dużym rozmiarze – mogą czasami zjeść małe jaszczurki czy węże.
Skakun. Pająki z rodziny skakunów są aktywnymi myśliwymi, znanymi ze swojej zdolności do skakania na ofiary z zaskoczenia. Ich dieta składa się głównie z drobnych owadów, takich jak muchy, komary lub ćmy, ale niektóre gatunki mogą polować też na inne pająki.

Co piją pająki?

Pająki, jak większość stawonogów, piją głównie wodę. Często czerpią ją w formie skroplonej – np. z rosy – którą zazwyczaj znajdują na swoich sieciach. Niektóre gatunki pająków potrafią także przyswajać płyny bezpośrednio przez swoje ciało z wilgotnego środowiska lub pokarmu, który jedzą.

Pomimo tego, że pająki nie muszą pić wody tak często jak inne zwierzęta, dostęp do płynów jest dla nich nadal bardzo ważny. Dlatego w okresach suchych lub bardzo suchych, pająki mogą szukać wilgotniejszych miejsc, aby zapewnić sobie lepszy dostęp do wody.

Warto zaznaczyć, że niektóre gatunki pająków pustynnych są w stanie przetrwać na pustyni przez długi czas bez bezpośredniego dostępu do wody, uzyskując całą potrzebną im wilgoć z żywności, którą spożywają.

Ile jedzą pająki?

Spożywanie pokarmu przez pająka może się znacznie różnić w zależności od gatunku, wielkości, wieku, płci i okresu życia. Na przykład, młode, rosnące pająki zwykle jedzą więcej w porównaniu do dorosłych, a samice mogą spożywać większe porcje jedzenia podczas okresu składania jaj.

Ponadto niektóre gatunki pająków – takie jak ptaszniki – zazwyczaj jedzą raz lub dwa razy w tygodniu. A inne mniejsze gatunki mogą jeść codziennie. Pamiętaj, że pająki są zwierzętami o niskim metabolizmie, dlatego mogą wytrzymać bez jedzenia znacznie dłużej niż większość zwierząt.

W skrócie: niemożliwe jest podanie konkretnych wartości, ile dokładnie pająk zje na raz. Pomocna może być obserwacja zwierzęcia i orientowanie się ile pokarmu pochłania za każdym karmieniem.

Jak karmić pająki?

Prawidłowe karmienie pająka wymaga zrozumienia specyficznych potrzeb gatunku, który hodujesz. Choć większość tych zwierząt jest mięsożerna, ilość i częstotliwość karmienia może się znacząco różnić. Dlatego kluczowe jest utrzymanie prawidłowej diety i warunków, które naśladują ich naturalne środowisko.

Dostosowanie diety

Dieta powinna być dostosowana do danego rodzaju zwierzęcia, który hodujesz. Niektóre pająki będą zadowolone z martwego pokarmu, podczas gdy inne preferują aktywną politykę polowania. Utrzymanie prawidłowego jadłospisu jest ważne dla zdrowia pająka i może wpływać na jego żywotność, energię, a także rozród.

Należy też monitorować pająka, aby upewnić się, że regularnie zjada dostarczane mu pokarmy. Jeśli zauważysz, że zwierzę odmawia jedzenia, może to być sygnał, że powinieneś zmienić dietę lub że pająk jest chory.

Częstotliwość karmienia

Pająki, w przeciwieństwie do wielu innych zwierząt, nie potrzebują codziennego karmienia. Wielu hodowców podaje pokarm swoim zwierzakom tylko raz w tygodniu lub nawet raz na dwa tygodnie, w zależności od gatunku i wielkości pająka.

Pamiętaj jednak, że pająki niewielkich rozmiarów mogą potrzebować częstszego karmienia, podczas gdy większe okazy zadowolą się rzadszym. Ważne jest też, aby nie przekarmiać pająka, ponieważ może to prowadzić do problemów zdrowotnych.

Dostęp do wody

Chociaż większość pająków nie potrzebuje stałego dostępu do wody, dla niektórych gatunków będzie on kluczowy. Miseczka z płynami nie tylko dostarczy pająkom niezbędnego napojenia, a także pomoże w utrzymaniu właściwego nawilżenia terrarium, co jest szczególnie ważne dla gatunków z wilgotnych środowisk.

Pamiętaj, aby woda zawsze była świeża i czysta, co pozwoli zapobiec rozwijaniu się różnych chorób.

Obserwacja

Obserwowanie pająka i rozumienie naturalnych zachowań nierzadko może dostarczyć Ci cennych wskazówek dotyczących jego zdrowia i diety. Zmiany w zachowaniu, takie jak brak apetytu, letarg, agresja czy modyfikacje w koloryzacji, mogą być oznaką, że coś jest nie tak.

Regularne monitorowanie pająka umożliwi wczesne wykrycie ewentualnych problemów, co z kolei może przyczynić się do długowieczności i zdrowia zwierzaka.

Zobacz też:

Czego nie jedzą pająki?

Choć pająki są zdecydowanie mniej wymagające niż większość zwierząt domowych, istnieją pewne pokarmy i substancje, których podanie może być dla nich szkodliwe, a nawet śmiertelne. Czego nie należy podawać pająkom?

Pokarm dla ludzi. Pająki nie powinny dostawać jedzenia przeznaczonego dla ludzi. Pokarmy takie jak mięso, owoce, warzywa, a także wszelkiego rodzaju przekąski nie są odpowiednie dla tych zwierząt. Pokarm ten może zawierać zbyt wiele soli lub cukru, co będzie prowadziło do problemów zdrowotnych pająka.
Trujące zwierzęta. Niektóre owady, którymi żywią się pająki, mogą być trujące. Na przykład, świetliki znane są ze szkodliwości dla wielu gatunków pająków.
Martwe zwierzęta. Podawanie martwych zwierząt również jest niewskazane. Pająki zazwyczaj polują na żywe ofiary i unikają jedzenia martwego pokarm, który – w ich oczach – może być zepsuty lub zainfekowany.
Pokarm przetworzony. Przetworzone jedzenie nie jest typem pokarmu, który pająki naturalnie spożywają. Nierzadko zawiera on konserwanty i inne szkodliwe składniki, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie zwierzaka.

Dlaczego prawidłowa dieta pająka jest ważna?

Zdrowa dieta jest bezwzględnie ważna dla każdego żywego organizmu, a pająki nie stanowią tutaj wyjątku. Prawidłowo zbilansowane posiłki są kluczowe dla utrzymania idealnej kondycji, zapobiegania chorobom i zwiększania długowieczności.

Aspekt zdrowia	Jak dieta na niego wpływa?
Długowieczność	Pająki, które mają odpowiednio zbilansowaną dietę, zwykle dłużej żyją. Dostarczanie odpowiednich składników odżywczych pomaga zwierzętom utrzymywać zdrowe funkcje ciała i opóźniać procesy starzenia.
Kondycja	Dieta bogata w białko pomaga pająkom zachować silne i zdrowe ciało. Proteiny są niezbędne do wzrostu, naprawy tkanek, utrzymania kondycji skóry, a także generalnej kondycji zwierzęcia.
Zdrowie układu pokarmowego	Pająki, które dostają zbyt dużo lub zbyt mało pokarmu, mogą cierpieć na problemy z układem pokarmowym. Zdrowa, dobrze zrównoważona dieta pomaga zapobiegać tym kłopotom.
Odporność	Większość pająków ma w organizmie hemolimfę – płyn pełniący określone funkcje krwi – która musi być odpowiednio „zasilana”. Dlatego brak odpowiednich składników odżywczych może prowadzić do problemów z krążeniem.
Kondycja układu krwionośnego	Zdrowa dieta wspiera system odpornościowy pająka, pomagając mu stawiać czoła różnym chorobom, zarówno bakteryjnym, jak i wirusowym.

Jak pająki zdobywają pożywienie w naturalnym środowisku?

Pająki to zróżnicowane drapieżnikami, które stosują różne metody zdobywania pokarmu w naturalnym środowisku. Strategie te są zwykle dostosowane do unikalnych cech morfologicznych, wzorców behawioralnych i ekosystemów, w których żyją te zwierzęta.

Zasadzka. Niektóre pająki wyczekują swoje ofiary, siedząc w zasadzce. Czają się i czekają na swoją ofiarę, a potem nagle atakują, kiedy potencjalne pożywienie jest już blisko.
Używanie sieci. Większość gatunków pająków tka sieć, aby złapać swoją ofiarę. Tworzą klejące struktury, do których przylepiają się nieostrożne owady. Po złapaniu ofiary, pająk paraliżuje ją, a następnie zawija w nici do późniejszego spożycia.
Wyrzutnia jadu. Niektóre pająki potrafią strzelać jedwabnymi nićmi nasączonymi jadem na odległość, aby unieruchomić swoją ofiarę. Metoda ta jest wyjątkowo rzadka i unikalna dla niewielkiej liczby gatunków.
Polowanie. Wybrane gatunki przemierzają teren w poszukiwaniu ofiar. Dobrze rozwinięty wzrok pozwala im precyzyjnie skakać na zdobycz, paraliżując ją za pomocą jadu.

Kiedy jedzą pająki?

Czas, w którym pająki jedzą, zależy głównie od ich gatunku i naturalnych preferencji. Niektóre gatunki są bardziej aktywne w ciągu dnia (są diurnalne) i polują na swoje ofiary na świetle dnia, natomiast inne są aktywne nocą (są nocne) i preferują polowanie i jedzenie w nocy.

Na przykład, pająki sieciowe często polują nocą, kiedy wiele owadów jest aktywnych. Instalują sieci o zmroku i czekają na ofiary, które mogą wpaść w sieć. Rano pająk po zjedzeniu ofiary zwykle niszczy swoją sieć i ukrywa się przez resztę dnia.

Pająki skakałki są zazwyczaj aktywne za dnia, gdzie korzystają ze swojego doskonałego wzroku do lokalizowania zdobyczy. Pająki te preferują polować w pełnym słońcu, co pozwala im skutecznie zlokalizować i zaskoczyć swoje ofiary.

Ważne jest też wspomnienie, że wiele gatunków pająków może przetrwać długie okresy bez jedzenia, nawet do kilku tygodni czy miesięcy, w zależności od gatunku i warunków.

Jak pora roku wpływa na dietę pająka?

O ile dla pająków hodowanych w niewoli pora roku może nie mieć znaczenia, dla tych żyjących na wolności wpływa ona na dostępność pokarmu i ich aktywność polowania. W zależności od gatunku, pająki dostosowują swój reżim żywieniowy i zachowania do zmieniających się warunków sezonowych.

Zima. Podczas zimy większość pająków wpada w stan hibernacji lub diapauzy, podczas których znacznie zmniejszają lub całkowicie zatrzymują swoją aktywność. W związku z tym, ich zapotrzebowanie na pokarm w tym czasie jest minimalne lub zerowe.
Wiosna. Wiosna to czas, kiedy wiele gatunków pająków budzi się z hibernacji. W tym okresie zaczynają intensywnie polować, aby zregenerować zapasy energii po zimie. A sama dostępność pokarmu zaczyna wzrastać wraz z pojawianiem się nowych pokoleń owadów.
Lato. Lato to okres obfitości i największej aktywności pająków. Dzięki dużej dostępności pokarmu, zwierzęta te mogą intensywnie polować i gromadzić zapasy energii na chłodniejsze miesiące.
Jesień. Jesienią, wraz z przygotowaniami do zimy, niektóre gatunki pająków mogą zwiększyć swoje zapotrzebowanie na pokarm, aby gromadzić dodatkowe zapasy energii. Zmniejsza się jednak dostępność zasobów pokarmowych, zwłaszcza dla pająków zależnych od owadów latających, z czym muszą sobie radzić.

Zobacz też:

Podsumowanie

Pająki jedzą głównie owady, takie jak mrówki, komary, ćmy, motyle, świerszcze, koniki polne, muchy i pszczoły.
Niektóre gatunki pająków zjadają też małe zwierzęta, np. ptaki, żaby, stonogi, jaszczurki, a także inne pająki, ryby, nietoperze i ślimaki.
Małe pająki domowe mają dietę podobną do innych pająków.
Dieta pająków różni się w zależności od gatunku, co wynika z różnic w adaptacjach do środowisk życia i preferencji żywieniowych.
Pająki piją głównie wodę, często czerpiąc ją z rosy.
Zdrowa dieta jest kluczowa dla utrzymania idealnej kondycji, zapobiegania chorobom i zwiększania długowieczności pająka.
Strategie zdobywania pożywienia przez pająki w naturalnym środowisku są zwykle dostosowane do unikalnych cech morfologicznych, wzorców behawioralnych i ekosystemu, w którym żyje zwierzę.
Pora roku wpływa na dostępność pokarmu i aktywność polowania u pająków żyjących na wolności.

FAQ

Czy pająk może zjeść człowieka?

Nie, pająki nie są wystarczająco duże, by zjeść człowieka. To gatunek mięsożerny, a ich głównym źródłem pożywienia są owady. Istnieje niewiele typów pająków, które mogą stanowić realne zagrożenie dla człowieka.

Nawet największe gatunki, takie jak ptaszniki, mają dietę składającą się z małych zwierząt i owadów, a ich ukąszenia, chociaż bolesne, są zazwyczaj niezagrażające życiu.

Co zrobić, jeśli mam alergię na jad pająka?

Jeżeli zdiagnozowano u Ciebie alergię na jad pająka, powinieneś starać się unikać kontaktu z tymi zwierzętami. W przypadku ukąszenia najszybsza możliwa reakcja to podanie adrenaliny. Bez względu na to, czy jesteś alergikiem, czy nie, w takiej sytuacji należy skontaktować się z profesjonalną pomocą medyczną.

Czy pająk może zjeść psa lub kota?

Takie sytuacje dzieją się bardzo rzadko i tylko wówczas, gdy niezwykle małe zwierzę domowe napotka wyjątkowo duży i agresywny gatunek pająka. Większość pająków jednak nie stanowi zagrożenia dla kotów, psów i innych większych zwierząt domowych. W przypadku podejrzenia, że zwierzę domowe zostało ukąszone przez pająka, należy skontaktować się z weterynarzem.

Jakie są najpopularniejsze gatunki pająków do hodowli?

Wśród popularnych gatunków pająków hodowanych jako zwierzęta domowe znajdują się między innymi ptaszniki. Pająki te są znane ze spokojnego temperamentu, długowieczności i stosunkowo łatwej pielęgnacji. Ważne jest jednak, aby zapewnić im odpowiednie warunki oraz dietę.

Czy pająki są dobrymi zwierzętami domowymi?

Pająki mogą być interesującymi zwierzętami domowymi dla osób zainteresowanych takimi zwierzętami. Nie wymagają wiele miejsca, jedzą stosunkowo niewiele, są ciche i nie potrzebują codziennych spacerów jak tradycyjne zwierzęta domowe. Jednak hodowla pająków wymaga specjalistycznej wiedzy, szczególnie w zakresie ich diety i warunków bytowych, dlatego nie są one zwierzętami domowymi dla każdego.

Czy pająki żyją w grupach?

Pająki są z reguły samotnikami. Dlatego większość gatunków prowadzi samotny tryb życia, z wyjątkiem okresu rozmnażania. Istnieją jednak rodzaje pająków społecznych, które żyją w dużych koloniach i współpracują przy polowaniu i opiece nad młodymi. Przykładem takiego gatunku jest pająk Anelosimus eximius zamieszkujący Amerykę Południową.

Bibliografia

Cross, F. R., & Jackson, R. R. (2016). The execution of planned detours by spider-eating predators. Journal of the Experimental Analysis of Behavior, 105(1), 194–210. https://doi.org/10.1002/jeab.189

Jackson, R. R., & Nelson, X. J. (2012). Attending to detail by communal spider-eating spiders. Animal Cognition, 15(4), 461–471. https://doi.org/10.1007/s10071-012-0469-y

Pekár, S., Coddington, J. A., & Blackledge, T. A. (2012). Evolution of stenophagy in spiders (Araneae): Evidence based on the comparative analysis of spider diets. Evolution; International Journal of Organic Evolution, 66(3), 776–806. https://doi.org/10.1111/j.1558-5646.2011.01471.x

Wiggins, W. D., & Wilder, S. M. (2022). Carbohydrates complement high‐protein diets to maximize the growth of an actively hunting predator. Ecology and Evolution, 12(8), e9150. https://doi.org/10.1002/ece3.9150